Μονή Λέχοβας

Στοιχεία Αξιοθέατου
Περιοχή: Κρυονέρι, Κορινθία
Στις υπώρειες του όρους Βέσιζα, σε υψόμετρο 1050 μέτρων, και απόσταση 4 χιλιομέτρων από το χωριό Κρυονέρι του Δήμου Σικυωνίων, βρίσκεται η επιβλητική πέτρινη πύλη της Μονής. Στους χώρους της απλώνεται ο ναός, τα κελιά των μοναχών, ο ξενώνας, η κρήνη, περιβόλια, και το παλιό πηγάδι, όλα με κέντρο το πλάτανο που δεσπόζει στη μέση της αυλής, όλα υπέροχα στην απλότητα τους. Χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής του ναού είναι τα πρωτότυπα μαρμαροθετήματα του δαπέδου τα οποία χρονολογούνται από τον 11ο -12ο αιώνα μ.Χ. Η εικόνα της Παναγίας της Λεχοβίτισσας, είναι του 17ου αιώνα και αποτελεί έργο του Ζακυνθινού αγιογράφου Θεόδωρου Παπαντώνη ή Γεωργαντά. Σήμερα η μονή λειτουργεί ως γυναικεία κοινόβιος. Το Καθολικό της Λέχοβας έχει πρόσφατα κηρυχθεί αρχαιολογικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ολόκληρη τη δεκαετία του ‘90 έγιναν εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του μνημείου.
Ξεκινώντας από το Κιάτο, ακολουθώντας το δρόμο προς τα εσωτερικά του νομού, συναντά κανείς το χωριό Κρυονέρι. Λίγο έξω απ’ αυτό υπάρχει διακλάδωση που οδηγεί στο μοναστήρι μέσα από μια υπέροχη διαδρομή γεμάτη πλατάνια. Ακολουθώντας την χαράδρα στη δεξιά όχθη του χειμάρρου Ελισσώνα, ο δρόμος μας φέρνει γρήγορα στο διάσελο, απ’ όπου μπροστά μας προβάλλει στο βάθος, μέσα στο ελατόδασος το Μοναστήρι. Για την ονομασία Λέχοβα επικρατεί η άποψη ότι είναι σλαβικής προέλευσης, όπου η λέξη «λέχα» σημαίνει λιβάδι, αγρός, άρα λέχοβα= λιβαδότοπος. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ιδρύθηκε η Μονή Λέχοβας, καθώς δεν έχουν διασωθεί γραπτά μνημεία ή χειρόγραφα, γιατί καταστράφηκαν ή χάθηκαν μέσα σε αντίξοες ιστορικές συνθήκες. Μοναδική πηγή χρονολόγησης είναι το καθολικό της μονής, ο ναός και το μαρμάρινο δάπεδο του.Το καθολικό της μονής είναι βυζαντινός, σταυροειδής, εγγεγραμμένου τύπου, δικιόνιος με οκταγωνικό τρούλο εξωτερικά και στηρίζεται σε δύο κίονες και δύο πεσσούς, που χωρίζουν τον κυρίως ναό από το Άγιο Βήμα. Ο κύριος ναός είναι περίπου τετράγωνος με διαστάσεις 7,20×7,25. Ο χώρος φωτίζεται από 4 μικρά παράθυρα του τρούλου και τα 3 μικρά του ιερού. Ο νάρθηκας στεγάζεται με ξύλινη οροφή και επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με εσώθυρα, που φέρει ανάγλυφες παραστάσεις φύλλων πλατάνου ή αγκαθιού. Στη νότια πλευρά του ναού είναι προσαρτημένο μονόχωρο παρεκκλήσιο πλάτους 3,20 μ.Οι τοίχοι είναι κατασκευασμένοι από πέτρα της περιοχής και αγκωνάρια από συμπαγή αμμόλιθο, κτισμένοι με χώμα. Αυτός ο ναός είναι νεώτερος χτισμένος στα θεμέλια αρχαιότερου. Μια επιγραφή που βρέθηκε χαραγμένη πάνω σε πωρόλιθο, την πλάκα της Αγίας Τράπεζας, πληροφορεί: «1716 Ιουνίου ια(ii) επελεκύθι». Στο τέλος της Ενετοκρατίας (1715) έγινε μια ανακαίνιση αλλά και στις αρχές της Β’ Τουρκοκρατίας στην Πελοπόννησο.Σπάνιο κόσμημα του ναού, σημαντικό καλλιτεχνικά και ιστορικά είναι το μαρμάρινο ψηφιδωτό δάπεδο. Μικρά πολύχρωμα κομματάκια μαρμάρου έχουν συνδυαστεί και σχηματίζουν παραστάσεις που διακοσμούν περίτεχνα το ναό. Εξαιρετική εντύπωση προκαλεί η παράσταση με τα τρία ορθογώνια σχήματα τοποθετημένα στη σειρά. Το μεσαίο έχει στο κέντρο πράσινο δίσκο διαμέτρου 18 εκ. Τα δύο πλάγια ορθογώνια έχουν άλλη κατεύθυνση, αντίθετη προς το μεσαίο, για λόγους αρμονίας. Θαυμάζει κανείς την αίσθηση των αναλογιών, του μέτρου και της λιτότητας στη γεωμετρική αυτή παράσταση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η εικόνα ενός πουλιού με ψηλό λαιμό, μακριά και λεπτά πόδια. Το πτηνό έχει σχηματιστεί με πολύ λεπτές ψηφίδες και προβάλει μέσα στο βαθυκόκκινο φόντο του.Στην βιβλιοθήκη της Μονής σώζονται ελάχιστα χειρόγραφα ή έγγραφα. Σε παλαιότερη καταγραφή, υπήρχαν Τουρκικά έγγραφα (κιτάπια) που αφορούσαν στην περιουσία και τα δικαιώματα της Μονής. Όλα χάθηκαν ή κάηκαν, με εξαίρεση δύο χειρόγραφα, ένα μικρό Αγιασματάριο και ένα Κανονάριο, έγγραφο που περιέχει ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας και απαντήσεις σε σχετικά ερωτήματα. Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους υπάρχουν 105 έγγραφα που αφορούν τη Μονή Λέχοβας και αναφέρονται σε διάφορες υποθέσεις της, μεταξύ των ετών 1835-1852. Η εικόνα της Παναγίας χρονολογείται στο τέλος 17ου ή αρχές 18ου αιώνα.
Κοινοποίηση: